30 maart 2021 – Kinderen en jongeren gebruiken internet vanaf jonge leeftijd. De online omgeving is voor deze groep een groot onderdeel van de wereld waarin zij opgroeien. Communiceren kan altijd en overal, vermaak ligt binnen handbereik en alle gewenste informatie is op te zoeken. En, hoe ouder kinderen worden, hoe meer tijd ze bezig zijn met beeldschermmedia. Maar ook de allerkleinsten komen tegenwoordig al vroeg in aanraking met de digitale wereld. Je kunt daarom niet vroeg genoeg starten met mediaopvoeding. Maar, ouders kunnen hier wel wat steun in gebruiken.
Door: Jolyn van den Heuvel-Berns – Adviseur opvoeden en opgroeien bij het Nederlands Jeugdinstituut &
Nick van Hummel – Trainee Nederlands Jeugdinstituut
Elk kind heeft begeleiding van ouders nodig bij de gewone dagelijkse dingen. Ook het leren omgaan en gebruiken van media hoort hierbij. Ouders geven aan dat zij kinderen vooral zelfstandig media laten gebruiken, waarbij zij op een afstandje meekijken, zo blijkt uit het Iene Miene Media-onderzoek 2021. Samen met hun kind media gebruiken, zoals een spelletje doen of een filmpje kijken, gebeurt vooral in de avonduren. Ouders met jonge kinderen herkennen vragen of zorgen die kunnen spelen in de mediaopvoeding wel, maar ervaren die vragen nu (nog) nauwelijks als zorgen. De ouders menen dat ze eventuele problemen in de mediaopvoeding rond beeldschermen nog wel aankunnen, maar dat het mogelijk bij oudere kinderen pas lastig wordt.
Als de kinderen ouder zijn, besteden ouders weinig tijd aan actieve ondersteuning. Dit blijkt uit de Monitor Mediagebruik kinderen 7-12 jaar. Dat wil zeggen: praten over mediagebruik, uitleg geven, luisteren naar wat kinderen zo leuk vinden of het kind uitdagen om kritisch na te denken over hun mediagebruik. Maar, als ouders vroeg het gesprek aangaan met hun kind over omgang met media, dan is dit in een later stadium van het opgroeien ook normaal. Het is dus belangrijk dat ouders onder andere via opvoedprofessionals hierin begeleid worden. Mediaopvoeding moet onder de aandacht van ouders en professionals worden gebracht. De Media Ukkie Dagen dragen hieraan bij.
Sluit zo goed mogelijk aan bij de wensen van de individuele ouder
Als professional is het belangrijk om zo goed mogelijk aan te sluiten bij de situatie en uitdagingen van iedere individuele ouder. Aansluiten bij de behoeften van ouders doe je in eerste instantie door te achterhalen welke vragen ouders hebben en vooral hoe zij die zelf verwoorden. Bij het zoeken naar het antwoord sluit je dan aan op een manier die past bij het niveau en de beleving van de ouder.
Om een beter beeld te krijgen wat er precies speelt in een gezin rond hun mediagebruik, kun je specifieke vragen stellen. Voorbeelden van handige vragen om het gesprek op gang te brengen, zijn:
- Welke apparaten hebben jullie in huis?
- Welke gebruik je zelf en welke mag je kind gebruiken?
- Heeft jouw kind al eigen apparaten?
Vervolgens kan je een aantal vragen stellen om een beeld te krijgen van de mediaopvoeding in het gezin:
- Heb je thuis regels voor wat je kind op tv/laptop mag zien?
- Praat je wel eens met je kind over wat hij/zij ziet?
Als de vragen van ouders duidelijk zijn, kunnen de professionals bij de advisering gebruik maken van de Toolbox Mediaopvoeding, de MediaDiamant (gespreksstarter, gebaseerd op de toolbox) of Opvoeden.nl.
Hoe sluit het NJi aan op de campagne?
Het NJi sluit dit jaar onder andere bij de campagne aan met de uitvoer van een onderzoek onder het Landelijk Ouderpanel. Via het Landelijk Ouderpanel loopt er op dit moment een onderzoek naar onder andere beeldschermtijd van kinderen van 0 tot en met 6 jaar. Hoe is dat ten opzichte van maart vorig jaar, tijdens de eerste lockdown?
Ook is er een overzicht van zeven herkenbare vragen over media en opvoeden, gebaseerd op de informatie van Opvoeden.nl, die ouders kunnen raadplegen. Verder brengen we de informatie over mediaopvoeding tijdens de week onder de aandacht via o.a. social media en nieuwsbrieven.
Praat op sociale media mee via de hashtag #MUD21.
Bekijk hier een overzicht van al het nieuws rondom de Media Ukkie Dagen